Live aid ή live κοροιδια;

Δεν θα μπορουσα να το θέσω καλύτερα, απο τον Κωστα στο skai.gr οποτε αντιγράφω

Το μήνυμα ακούστηκε ηχηρό σε όλη την υφήλιο το τελευταίο 24ωρο: “Ο πλανήτης κινδυνεύει με ανεπανόρθωτη κλιματολογική καταστροφή. Χρειάζεται όλοι να κάνουμε κάτι. Χωρίς αναβολή”.



Πράγματι. Μια καλή αρχή, λόγου χάριν, θα ήταν η απαγόρευση ενεργειοβόρων και ρυπογόνων μιντιακών “γεγονότων”, όπως το "Live Earth"...

Ο μουσικός μαραθώνιος που διοργανώθηκε κατόπιν πρωτοβουλίας του αμερικανού πρώην αντιπροέδρου Αλ Γκορ σε εννιά μεγαλουπόλεις του κόσμου, με τη συμμετοχή μερικών από τα μεγαλύτερα ονόματα της ποπ και της ροκ και με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού στην υπερθέρμανση του πλανήτη, χαιρετίσθηκε ευρέως ως μνημειώδες γεγονός, αντίστοιχο της μνημειώδους απειλής που θέλησε να αναδείξει.

Αν κρίνουμε, όμως, από τη δημόσια συζήτηση στην οποία έχουν εμπλακεί οι (αθεράπευτα είρωνες και προσκολλημένοι στα εμπειρικά δεδομένα) Βρετανοί, οι αγαθές προθέσεις των διοργανωτών δεν άρκεσαν για να κάμψουν πλήρως τις επιφυλάξεις.

Μουσική για τη σωτηρία του πλανήτη

“Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται ο πλανήτης είναι μια ροκ συναυλία” δήλωσε ο Ρότζερ Ντόλτρι των Who, ενώ την υποκρισία που συνοδεύει αντίστοιχες εκδηλώσεις τόνισαν δηκτικά οι Arctic Monkeys θυμίζοντας ότι μόνο ο φωτισμός της σκηνής καταναλώνει ενέργεια αρκετή για την τροφοδοσία δέκα νοικοκυριών.

Σε 31.500 τόνους άνθρακα, ήτοι το αντίστοιχο της ετήσιας ενεργειακής κατανάλωσης 3.000 Βρετανών, υπολογίζεται το συνολικό “ενεργειακό αποτύπωμα” του Live Earth, ενώ θυμηδία προκαλεί το ότι πολλοί από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες, όπως η Μαντόνα και οι Red Hot Chili Peppers, μετακινήθηκαν από και προς τους χώρους των συναυλιών τους με το ιδιωτικό τους τζετ (τι άλλο;), σε ένα ρεσιτάλ ασυνέπειας λόγων και έργων.

Βέβαια, ποτέ δεν είναι αργά για να προσχωρήσει κανείς στον ορθό δρόμο.

Και αυτός ακόμη ο “πρωτόκλητος” απόστολος της “άβολης αλήθειας” για την υπερθέρμανση του πλανήτη, Αλ Γκορ αποκαλύφθηκε πρόσφατα ότι στο αρχοντικό του στο Τενεσί κατανάλωνε σε ενέργεια το εικοσαπλάσιο των γειτόνων του, αν και έκτοτε δηλώνει ότι έλαβε μέτρα για να ρυθμίσει το πρόβλημα. (Ελάχιστοι άλλωστε μπαίνουν στον κόπο να επισημάνουν τις λοιπές “άβολες αλήθειες” σχετικά με τα ολέθρια για το περιβάλλον πεπραγμένα του ως γερουσιαστή και κατόπιν αντιπροέδρου των ΗΠΑ, όταν λ.χ. υπονόμευε την κύρωση του Πρωτοκόλλου του Κιότο από τη χώρα του ή προωθούσε την εξομοίωση προς τα κάτω των περιβαλλοντικών προδιαγραφών, ελέω NAFTA …)

Ωστόσο, το σημαντικότερο ζήτημα δεν είναι το προκλητικά δαπανηρό λάιφσταϊλ όσων αστέρων της μουσικής επιστρατεύονται για να “δανείσουν” την εικόνα τους στην προώθηση μιας υπόθεσης, την οποία ίσως να μην θεωρούν απαραιτήτως δική τους. Το πρόβλημα με διοργανώσεις τύπου Live Earth, πέρα από την προφανή αντίφαση του ίδιου του γιγαντισμού τους, συνίσταται στο ότι αυτές προϋποθέτουν δύο πολύ συζητήσιμες παραδοχές, που αμφότερες υποκρύπτουν άρνηση της πολιτικής.

Η πρώτη είναι η παραδοχή ότι το περιβαλλοντικό πρόβλημα είναι “οικουμενικό” και απειλεί εξίσου όλη την (αδιαίρετη, υποτίθεται) “ανθρωπότητα”, για αυτό και η ευθύνη για την αντιμετώπισή του, αφορά τον καθένα προσωπικά, περνώντας ακόμη και από τις καθημερινές του επιλογές. Παραβλέπει βέβαια αυτή η άποψη το γεγονός ότι μολονότι κανείς δεν πρόκειται να μείνει παντελώς αλώβητος από την κλιματολογική μεταβολή, οι πλούσιοι και οι φτωχοί θα δρέψουν άνισα τις επιπτώσεις της, όπως άλλωστε άνισα (αλλά κατά την αντίστροφη φορά) συνεισφέρουν και στην επιδείνωσή της.

Λογική συνέπεια αυτής της “αβλεψίας” και αυτής της μετάθεσης της συζήτησης από τις ευθύνες των κρατών στην ατομική συμπεριφορά, είναι ακριβώς και το κωμικοτραγικό θέαμα του κάθε Στινγκ που με προσωπικό εισόδημα 185 εκατομμυρίων στερλινών, προλαβαίνει κάπου ανάμεσα στο βαρύ συναυλιακό του πρόγραμμα ανά τον κόσμο και το γύρισμα της επόμενης διαφήμισης της Τζάγκουαρ, να προειδοποιήσει για την απειλή που αντιπροσωπεύει ο… κινέζος καταναλωτής βενζίνης.

Εξίσου προβληματική είναι όμως και η δεύτερη παραδοχή ότι η “ευαισθητοποίηση” όσο το δυνατόν μεγαλύτερων μαζών ανθρώπων, με το δέλεαρ λαμπερών προσωπικοτήτων και θεαματικών εκδηλώσεων, αποτελεί δυνάμει ικανή αφετηρία για τη δρομολόγηση μιας ουσιώδους “αλλαγής”. Αδυνατεί, ωστόσο, να μας εξηγήσει αυτή η άποψη πώς είναι δυνατόν να κινητοποιηθεί η συλλογική δράση για τα δημόσια πράγματα με βάση τη λογική του θεάματος και τις τεχνικές του μάρκετινγκ, που εξ ορισμού επιδιώκουν και καλλιεργούν την καταναλωτική παθητικότητα. Αδυνατεί επίσης να μας πεί, όσο παρακάμπτει το αναπόφευκτο ερώτημα της πολιτικής στοχοθεσίας και οργάνωσης, πώς οραματίζεται την “επόμενη μέρα” του μεγάλου γεγονότος, όταν τα πλήθη των θεατών και ακροατών, επιστρέφουν στην ιδιωτική τους καθημερινότητα, πιθανότατα ευαισθητοποιημένα αλλά όχι και ενδυναμωμένα πολιτικά.

Θα άξιζε άλλωστε να θυμηθούμε ότι η μεγαλύτερη διαδήλωση στην Ιστορία, δηλ. η ταυτόχρονη κινητοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο την 15η Φεβρουαρίου 2003 με στόχο την αποτροπή της -επαπειλούμενης τότε- εισβολής στο Ιράκ, έμεινε από την άποψη της αποτελεσματικότητας “μετέωρο βήμα”, μολονότι κατάφερε, χωρίς το πρόσχημα της ψυχαγωγίας και χωρίς επιφανείς “πάτρωνες” και “κράχτες”, να συνεγείρει μεγαλύτερα πλήθη από όσα θα μπορούσε να ελπίζει ποτέ το όποιο Live Earth.